Co to znaczy syzyfowa praca

Niejednokrotnie słyszeliśmy powiedzenie ‚syzyfowa praca’. Jest to związek frazeologiczny, który na stałe wszedł do naszego języka. Lecz kim był Syzyf? Co to znaczy syzyfowa praca? Jeżeli nie pamiętasz Mitu o Syzyfie to dobrze trafiłeś! Zaraz rozwikłamy Twoje wątpliwości.

Mit o Syzyfie

Syzyf według mitologii greckiej był założycielem i królem Koryntu. Doprowadził swoje miasto do potęgi i wielkiej sławy.

„[…] wspaniałe ogrody, tarasy, przestrzenne, barwne świątynie bogów zdobiły miasto Syzyfa […]”

Co to znaczy syzyfowa pracaKról Koryntu był ulubieńcem na Olimpie. Dzięki temu, że potrafił żartować i był błyskotliwy, często zapraszano go do mekki bogów. Tam też kosztował ambrozji i nektaru – boskich pokarmów. Dzięki nim, pomimo podeszłego wieku Syzyf nadal miał dużo werwy, energii, żył szczęśliwie i w wielkim zdrowiu. Niestety posiadał jedną, ogromną wadę! Nie stronił od plotek. Uwielbiał mówić o tym, co działo się na Olimpie. Był pyszny, chwalił się, że posiada bliskie relacje z władcami niebios i piekieł. Zdarzało mu się również podkradać nektar bogów i ambrozję. Częstował nimi swoich przyjaciół i znajomych.

Pomimo tych mankamentów, władca Koryntu był lubiany. Bogowie, choć wiedzieli o jego zuchwalstwach, przymykali na to oko. Syzyfowi wszystko uchodziło płazem. Jednak tylko do pewnego momentu.

Czara goryczy przelała się, gdy władca Koryntu podczas uczty, którą wyprawiał, powiedział o bardzo ważnej tajemnicy boskiej. Wiedział o niej z dworu Zeusa.  Tak bardzo rozzłościł bogów, że stracił ich łaskę. Swoją winę musiał odpokutować śmiercią. Jednakże rozsmakowany w boskim życiu Syzyf, również w tej sytuacji chciał przechytrzyć Olimp. Nakazał swojej małżonce, by nie wyprawiała mu ceremonii pogrzebowej. W ten sposób, Syzyf „[…]płaczem napełnił całe królestwo podziemne[…]”. Błąkał się i rozpaczał, że zła, okropna żona nie wyprawiła mu pogrzebu. Że przez nią, musi się tułać i nigdy nie zazna spokoju, a jego ciało znajduje się gdzieś pod płotem. A on sam jest tak biedny, że nie ma jak opłacić przewozu przez Styks (główna spośród pięciu rzek Hadesu).

Płacz i narzekania Syzyfa usłyszał Hades i Persefona – bóg podziemnego świata zmarłych i bogini podziemia oraz kiełkującego ziarna. Znali się jeszcze w uczt wyprawianych na Olimpie. Żal im się zrobiło dawnego ulubieńca. Pozwolili mu wrócić na ziemię pod opieką Tanatosa – boga śmierci. Powrót Syzyfa miał pomóc w nakłonieniu swojej żony do wyprawienia mu należytej ceremonii pogrzebowej.

Lecz król Koryntu wszystko przemyślał wcześniej i zrobił to z premedytacją

Gdy tylko powrócił na ziemię, do swojego pałacu, kazał związać Tanatosa i zamknąć go w więziennych lochach.
Ta sytuacja trwała kilka lat:

„[…] Siedział tak biedny Tanatos długie lata w zamknięciu, a Syzyf tymczasem żył sobie i żył. A wraz z nim i inni ludzie na ziemi nie zaznali w tym czasie ni chorób, ni śmierci. Ród ludzki rozplenił się wtedy, jak nigdy przedtem i potem, a śmiech, zdrowie i szczęście panowały na całym świecie […]”.

Co to znaczy syzyfowa pracaJednak sielanka nie trwała wiecznie. Hades przypomniał sobie o Syzyfie. Zapytał Charona, czy król Koryntu został już przewieziony na drugą stronę rzeki. Odpowiedź była przecząca. Zaczęto szukać Tanatosa. Okazało się, że nigdzie go nie było. Hades wysłał na ziemię Hermesa – posłańca bogów, by odnalazł zaginionych. Zastał króla Koryntu podczas uczty, przy suto zastawionym stole. Syzyfowi nie pozostało nic innego, jak przyznać się do winy. Uwolniono z wieloletniej niewoli boga śmierci, a następnie:

„[…] Korynt i Peloponez i Grecję całą zmroziło tchnienie śmierci […]”.

Syzyf po śmierci nie zaznał spokoju. Został ukarany przez bogów. Jego zadaniem było wtaczanie na wysoką górę odłamu skały. Lecz za każdym razem, tuż przed wierzchołkiem góry, głaz spadał w dół.

Co to znaczy syzyfowa praca?

W obecnych czasach jest to synonim bezsensownego trudu, który z góry skazany jest na niepowodzenie. Nie ważne ile pracy i wysiłku włoży się w wykonanie danego zadania, i tak nie przyniesie to pożądanych efektów.

Nawiązania do motywu Syzyfa w innych dziedzinach sztuki

Motyw syzyfowych prac jest bardzo chętnie powielany.
Przykłady:

w literaturze:
– Stefan Żeromski – „Syzyfowe prace”,
– Albert Camus – „Mit Syzyfa”,
– Roman Brandstaetter – „Hymn Syzyfa”,

w filmie:
– Zdzisław Kudła – „Syzyf”,

w sztuce:
– Tycjan – „Syzyf”,
– Franz con Stuck – „Syzyf”.

Jak widać, motyw Syzyfa jest obecny w różnych dziedzinach sztuki. Na tym właśnie polega ponadczasowość i uniwersalizm mitów. Postaci, które tam występują, są nam bliskie. Jesteśmy w stanie odczytać sytuacje i wydarzenia, które spotkały bohaterów, jako metaforę. W przypadku Syzyfa, łatwo jest znaleźć powiązania z ułomnością zachowań ludzkich. Każdy człowiek ma jakieś słabości i każdy musi ponosić odpowiedzialność za swoje czyny.

[Głosów:2    Średnia:4/5]

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here